Το Ενυδρείο | CretAquarium
SCROLL DOWN

Το Ενυδρείο

Μια σύντομη ξενάγηση στο CRETAquarium

H μαγεία του βυθού και η εμπειρία της «κατάδυσης» σε έναν τόσο οικείο όσο και άγνωστο κόσμο, όπως ο θαλάσσιος κόσμος της Μεσογείου, δεν μπορεί να χωρέσει σε λίγες μόνο λέξεις.

Γι’ αυτό σας παρουσιάζουμε μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα είδη που θα συναντήσετε στη διαδρομή επίσκεψης του CRETAquarium, όπως εντάσσονται στα ιδιαίτερα οικοσυστήματα τους. Παρακάτω θα παρακολουθήσετε μια μικρή εικονική «ξενάγηση» που ακολουθεί τη διαδοχική σειρά των ενοτήτων κατά μήκος της διαδρομής του ενυδρείου και που ελπίζουμε να σας εμπνεύσει και να σας ευαισθητοποιήσει!

Παιχνίδια με το φως

Το φως του ήλιου αποτελεί μια ζωτική πηγή ενέργειας ακόμα και για τον θαλάσσιο κόσμο, που όμως δεν υπάρχει παντού και πάντα. Στη θάλασσα υπάρχουν πολλές σκοτεινές περιοχές στις οποίες ζουν πολυάριθμοι οργανισμοί.

Οι περιοχές με μεγάλα βάθη, τα σπήλαια, οι σχισμές και οι προεξοχές  των βράχων επιφυλάσσουν ενδιαφέρουσες συναντήσεις, τελείως διαφορετικές, αλλά εξίσου πλούσιες και όμορφες όπως αυτές που υπάρχουν στο άπλετο φως.

Στην πρώτη ενότητα της διαδρομής επίσκεψης του CRETAquarium επικρατούν χαμηλές συνθήκες φωτισμού και μεταξύ άλλων θα δείτε ροφούς, κόκκινα κοράλια, καραβίδες, γοργόνιες, σαλάχια κ.ά.


Η Βατοτρυγόνα (Dasyatis Pastinaca)

Η βατοτρυγόνα αγαπά τους αμμώδεις βυθούς, καθώς της προσφέρουν την τέλεια κάλυψη για να στήνει θανάσιμες ενέδρες στα μικρά

θηράματα της. Το μυστικό της όπλο δεν είναι άλλο από το δηλητηριώδες κεντρί που βρίσκεται στη μακριά ουρά της, το οποίο μπορεί να φτάσει σε μήκος έως και 35 εκατοστά. Δεν θα διστάσει να το χρησιμοποιήσει ακόμα και απέναντι στον άνθρωπο σε περίπτωση που νιώσει απειλή και σε αυτή τη περίπτωση μπορεί να προκαλέσει σοβαρά τραύματα έως και τοπική παράλυση. Η βατοτρυγόνα αναπαράγεται με «ωοζωοτοκία», δηλαδή τα αυγά εκκολάπτονται στη μήτρα του θηλυκού κι έπειτα γεννιούνται ζωντανά μικρά.

 

Ο Ροφός (Epinephelus Marginatus)

O ροφός είναι ο νωχελικός κυνηγός των βραχωδών ακτών.

Παρά το μεγάλο μέγεθος και το ατάραχο βλέμμα του πρόκειται για έναν τρομακτικό θηρευτή με πανίσχυρα σαγόνια. Αγαπημένα του θηράματα είναι τα χταπόδια, αλλά τρέφεται και με ψάρια και καβούρια.

Τα μεγάλα αρσενικά επιβάλλονται στον χώρο τους σαν πραγματικοί άρχοντες, όμως αυτό που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι τα ώριμα αρσενικά αρχικά γεννήθηκαν… θηλυκά! Αν και σύμφωνα με τη βιβλιογραφία ο ροφός μπορεί να φτάσει σε μήκος το 1.5 μέτρο και να ζήσει έως 50 χρόνια, σπάνια συναντούμε ροφούς τέτοιου μεγέθους στη Μεσόγειο, λόγω της μεγάλης μείωσης του πληθυσμού τους.

 

Η Σκορπίνα (Scorpaena Scrofa)

Φαινομενικά ακίνητη σαν πέτρα, μα στην πραγματικότητα γρήγορη σαν αστραπή!

Είναι η Σκορπίνα που περιμένει στωικά ακίνητη, καμουφλαρισμένη σαν μια πέτρα γεμάτη φύκη μέχρι την κατάλληλη στιγμή που θα επιτεθεί στο θήραμα της και ιδιαίτερα στα καρκινοειδή, για τα οποία επιδεικνύει ιδιαίτερη προτίμηση.

Το μυστικό της όπλο είναι τα δηλητηριώδη αγκάθια που ανασηκώνει και «οπλίζει» χωρίς την παραμικρή προειδοποίηση. Σε περίπτωση κινδύνου παραμένει στη θέση της, σίγουρη για την επιτυχημένη παραλλαγή της και  μονάχα την τελευταία στιγμή, αν νιώσει ότι έχει εντοπιστεί, πετάγεται ταχύτατα για να κρυφτεί αλλού. Τη Σκορπίνα συνήθως τη συναντούμε σε βάθος μεγαλύτερο των 20 μέτρων.

 

Η Ανοιχτή θάλασσα

Η ανοιχτή θάλασσα της Μεσογείου, ο κόσμος των πολυάριθμων κοπαδιών πελαγικών ψαριών, των θαλάσσιων θηλαστικών, των μεγάλων θηρευτών και βέβαια, των καρχαριών!

Ένας κόσμος φαινομενικά μονότονος και μονόχρωμος, με βυθούς από άμμο και λάσπη. Μα η ποικιλομορφία στον βυθό της Μεσογείου είναι ανεξάντλητη και ακόμα κι αυτή η μονοτονία της ανοιχτής θάλασσας διακόπτεται από βραχώδεις υφάλους, πλούσιους σε σχήματα και χρώματα.

Στη δεύτερη κατά σειρά ενότητα του CRETAquarium το σκοτάδι διαδέχεται το φως και ο επισκέπτης αντικρίζει μεγάλες δεξαμενές χωρητικότητας 600m3 και 400m3. H σκηνογραφία εμπνέεται από τους βυθούς των Ματάλων και του Βάι. Μεταξύ άλλων θα έχετε την ευκαιρία να δείτε μαγιάτικα, σφυρίδες, συναγρίδες, λαβράκια κ.ά.


Η θαλάσσια χελώνα Καρέττα Καρέττα (Caretta Caretta)

Η Caretta Caretta είναι ένα από τα πιο εμβληματικά είδη της Μεσογείου.

Ζει περίπου 80 χρόνια, σπάνια ξεπερνά το 1 μέτρο μήκος και τρέφεται με μέδουσες, μαλάκια, καρκινοειδή κ.ά. Ως θαλάσσιο ερπετό έχει πνεύμονες και για να αναπνεύσει αναδύεται στην επιφάνεια της θάλασσας.

Ένα από τα πιο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Caretta είναι ότι επιστρέφει στην ίδια αμμώδη παραλία όπου γεννήθηκε για να γεννήσει τα αβγά της. Οι νεοσσοί μετά από 55 μέρες εκκόλαψης ξεκινούν το ταξίδι προς τη θάλασσα, ένα ταξίδι δύσκολο, αφού μόλις 1 στα 1000 χελωνάκια καταφέρνουν να επιζήσουν.

Οι χελώνες που (αν είσαστε τυχεροί) θα δείτε στο CRETquarium φιλοξενούνται εδώ προσωρινά. Φτάνουν σε εμάς τραυματισμένες και μετά την περίθαλψη τους απελευθερώνονται και πάλι στο φυσικό τους περιβάλλον.

 

Το Πλαγκτόν

Αν βάλετε λίγο θαλασσινό νερό στο μικροσκόπιο και παρατηρήσετε προσεχτικά, θα δείτε ότι αποτελείται από πολλά περισσότερα

εκτός από νερό και αλάτι. Ένας πλούσιος μικρόκοσμος κρύβεται στο θαλασσινό νερό, άγνωστος στους περισσότερους και αόρατος στο γυμνό ανθρώπινο μάτι. Πρόκειται για το πλαγκτόν, μια σπάνια και πολύτιμη πηγή ζωής.

Στο πλαγκτόν και τους πλαγκτονοφάγους οργανισμούς είναι αφιερωμένη η τρίτη ενότητα του CRETAquarium!


Το Χταπόδι (Octopus Vulgaris)

Το χταπόδι είναι ένα από τα διασημότερα αλλά και τα εξυπνότερα μαλάκια.

Με τα οκτώ πλοκάμια του και την έμφυτη πονηριά του, κυνηγά μαλάκια και καρκινοειδή και σκορπά τον πανικό στα οστρακοειδή των οποίων τα προστατευτικά κογχύλια σπάει με τα ισχυρά πλοκάμια και το σκληρό ράμφος του.

Το χταπόδι είναι «μάστορας» του καμουφλάζ, αφού χρησιμοποιώντας και πάλι τα πλοκάμια του μεταφέρει πέτρες και άδεια κογχύλια για να καλύψει την είσοδο του κρησφύγετου του.

 

Ο Καρακούκος (Scyllarides Latus)

Ο καρακούκος είναι «νυχτερινός τύπος», καθώς προτιμά να κυκλοφορεί τη νύχτα, ενώ τη μέρα κρύβεται σε προεξοχές των βράχων

ή οροφές σπηλαίων.

Τρέφεται με μαλάκια και παρά το σκληρό εξωτερικό σκελετό του δεν διαθέτει μεγάλες δαγκάνες. Δυστυχώς αποτελεί εύκολη λεία για πολλούς θηρευτές, μεταξύ των οποίων είναι και ο άνθρωπος. Το κρέας του είναι περιζήτητο και  αποτελεί αντικείμενο εντατικής αλίευσης.  Στα περισσότερα μεσογειακά κράτη έχουν πλέον θεσπιστεί διάφορα μέτρα προστασίας ενώ σε μερικές χώρες έχει απαγορευτεί πλήρως η αλίευσή του.

 

Οι Παράκτιες Ζώνες

Η διαδρομή συνεχίζεται στους βιότοπους των παράκτιων περιοχών, των πιο παραγωγικών οικοσυστημάτων στον κόσμο.

Εδώ συναντά κανείς βραχώδεις πυθμένες αλλά και μαλακούς πυθμένες από λάσπη, άμμο ή χαλίκια, περιοχές με θαλάσσια φυτά που μοιάζουν πραγματικά με υποθαλάσσια λιβάδια, καθώς επίσης πολλά και ποικίλα κρησφύγετα, σπήλαια και προεξέχοντα τμήματα βράχων.

Συνακόλουθα, η παλέτα των χρωμάτων και των σχημάτων είναι ανεξάντλητη και οι στρατηγικές προσαρμογής των ειδών που ζουν εδώ, εκπληκτικές! Σκάροι, γύλοι, ανεμώνες, καρκινοειδή, εχινόδερμα είναι μερικά από τα είδη που θα παρατηρήσετε σε αυτή την ενότητα

Adidas footwear | シューズ

Η θαλάσσια Ανεμώνη (Anemonia Viridis)

Φυτό ή ζώο; Μπορεί η εντυπωσιακή εμφάνιση της να ξεγελάει, όμως πρόκειται για ζώο της θάλασσας.

Η θαλάσσια ανεμώνη συχνά αποκαλείται «τσουκνίδα της θάλασσας» καθώς διαθέτει κνησμώδη κύτταρα τα οποία εκκρίνουν ένα δηλητήριο ικανό να σκοτώσει μικρούς οργανισμούς, αλλά και να αποθαρρύνει ενδεχόμενες επιθέσεις.

Πρόκειται για έναν περίπλοκο μηχανισμό από ένα κατά τα άλλα πρωτόγονο ζώο. Για τον άνθρωπο η θαλάσσια ανεμώνη είναι παντελώς ακίνδυνη και μόνο σε περίπτωση ευαισθησίας μπορεί να προκαλέσει δερματικό εξάνθημα η επαφή με το δηλητήριο της.

 

Ο Αστακός (Palinurus Elephas)

Ούτε δύο, ούτε τέσσερα, ούτε καν έξι: ο αστακός έχει δέκα πόδια τα οποία του χαρίζουν τη δυνατότητα να σκαρφαλώσει παντού,

τις νύχτες που βγαίνει από τις κρυψώνες του.

Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα του όμως είναι οι μακριές κεραίες με τις οποίες εξερευνά το περιβάλλον, επικοινωνεί με άλλους αστακούς και εκφοβίζει. Δεν τρέφεται με τις δαγκάνες, αλλά με τα πόδια που βρίσκονται μπροστά στο στόμα του με τα οποία σπάει τα κοχύλια αχινών και μαλακίων.

Ο θηλυκός αστακός, όταν θέλει να ζευγαρώσει, προσελκύει τους αρσενικούς με χαρακτηριστικούς ήχους οι οποίοι σταματούν μόλις ο πρώτος αρσενικός ακουμπήσει τις κεραίες του πάνω στις δικές του. Δυστυχώς, ο αστακός απειλείται από την εντατική αλίευση.

 

Το Ενυδρείο πέρα από το «Τζάμι»!

Μια ενότητα λίγο διαφορετική από τις άλλες!

Εδώ θα έχετε την ευκαιρία να γνωρίσετε από κοντά μερικούς από τους θαλάσσιους φιλοξενούμενούς μας στις ανοιχτές ρηχές δεξαμενές, να παρατηρήσετε από κοντά τους τεχνητούς βράχους και να ανακαλύψτε τα μυστικά κατασκευής και λειτουργίας των δεξαμενών.


Η Μέδουσα (Aurelia Aurita)

H μέδουσα, με τις νωχελικές κινήσεις της προσφέρει ένα πραγματικά ονειρικό θέαμα που αποπνέει ηρεμία και γαλήνη.

Μη σας ξεγελά όμως! Πρόκειται για ένα αδίστακτο αρπακτικό που παγιδεύει το ζωοπλαγκτόν στα πλοκάμια της ή στη βλεννώδη ουσία που καλύπτει το σώμα της.

Πιθανότατα την έχετε ήδη συναντήσει από κοντά, καθώς ζει σε όλες τις θάλασσες του κόσμου, σε μικρά βάθη.

Στο ενυδρείο δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για το οδυνηρό άγγιγμα της… μπορείτε να απολαύσετε τον παλμικό χορό της, μια κίνηση που της επιτρέπει να διατηρείται στο επιθυμητό βάθος.

 

Ο Γύλος (Coris Julis)

Ο γύλος ζει κοντά σε ακτές και βράχια και τρέφεται με ασπόνδυλα. Τίποτα το πρωτότυπο μέχρι εδώ.

Το ενδιαφέρον με αυτό το ψάρι είναι το πώς οργανώνει την κοινωνική ζωή του. Οι μεγαλύτεροι σε μέγεθος, με τα πιο έντονα χρώματα, είναι τα κυρίαρχα αρσενικά, τα οποία έχουν προκύψει από… μετατροπή θηλυκών.

Την άνοιξη αυτά τα κυρίαρχα αρσενικά δημιουργούν «χαρέμια», προσελκύοντας τα θηλυκά στην περιοχή τους.

Τα νεαρά αρσενικά που γεννήθηκαν αρσενικά είτε ζουν ως πιστοί ακόλουθοι του κυρίαρχου αρσενικού, είτε ζουν στο περιθώριο, προσπαθώντας να προσελκύσουν τα θηλυκά από το χαρέμι του για να γονιμοποιήσουν τα αυγά τους.

Πέρασμα στους Τροπικούς

Η τελευταία ενότητα του Ενυδρείου Κρήτης είναι αφιερωμένη στα τροπικά είδη και στους λεγόμενους «λεσεψιανούς μετανάστες».

Η κατασκευή της Διώρυγας του Σουέζ που συνδέει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα επέφερε πρωτόγνωρες βιογεωγραφικές ανακατατάξεις στη Μεσόγειο.

Από τότε που δημιουργήθηκε, διάφορα τροπικά είδη άρχισαν να διασχίζουν το κανάλι και, οδηγούμενα από τα ρεύματα, έκαναν την εμφάνισή τους στην Μεσόγειο.

Σταδιακά, ορισμένα από αυτά εγκαταστάθηκαν και έγιναν μόνιμοι κάτοικοί της. Τα μεταναστευτικά αυτά είδη ονομάζονται «λεσεψιανά» προς τιμήν του δημιουργού της διώρυγας, Φερντινάν Ντε Λεσέπς. Εκτός όμως από τους «μετανάστες», η ενότητα αυτή περιλαμβάνει και άλλα τροπικά είδη που φιλοξενούμε από μακρινές θάλασσες!


Το Ψάρι Κλόουν (Amphiprion Sp.)

Όπως κάθε κλόουν, έτσι και το ψάρι κλόουν ξεχωρίζει για τα φανταχτερά του χρώματα.

Έχει πολλά ξαδέρφια με διασημότερο όλων τον Νέμο, το τρίζωνο ψάρι κλόουν, που ενέπνευσε και τη γνωστή ταινία του Ντίσνεϊ.

Το ψάρι κλόουν είναι το μόνο που καταφέρνει να «ξεγελάσει» την ανεμώνη και πλησιάζει τα δηλητηριώδη πλοκάμια της, χρησιμοποιώντας ένα έξυπνο τέχνασμα: χημικό καμουφλάζ από την ίδια τη βλέννα της. Ζει πάντα μαζί με την ανεμώνη, σαν ζευγάρι και συνήθως τρέφεται με ζωοπλαγκτόν.

 

Τα Κόμπια (Rachycentrodon Canadum)

Άλλο ένα ψάρι μετανάστης που πιθανότατα ήρθε στη Μεσόγειο περνώντας από τη διώρυγα του Σουέζ, τη δεκαετία του ’80.

Τα κόμπια ζουν σε κοπάδια σε όλες τις ζεστές θάλασσες του κόσμου, τρέφονται με καρκινοειδή, ψάρια και μαλάκια και είναι δεινοί κυνηγοί. Συνήθως έχουν μήκος  50 – 120 εκ. αλλά δεν αποκλείεται να φτάσουν ακόμα και τα 2 μέτρα!

 

Ο Γερμανός (Siganus Sp.)

Μπορεί να τους λέμε Γερμανούς, όμως πρόκειται για τροπικά ψάρια που προέρχονται από την Ερυθρά θάλασσα και εγκαταστάθηκαν

στη Μεσόγειο μετά τη διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ.

Σήμερα στη Μεσόγειο υπάρχουν 2 είδη γερμανών: ο Siganus rivulatus (Σιγάνους ριβουλάτους) που συνήθως φέρει κίτρινες οριζόντιες ρίγες κατά μήκος της κοιλιάς και ο Siganus luridus (Σιγάνους λουρίδους) ο οποίος έχει πιο σκούρα χρώματα, λαδοπράσινο-καφέ, τα οποία όμως αλλάζουν.

Ξεχωρίζουν όμως και από το ουραίο πτερύγιο τους: Στον Siganus Luridus  είναι ίσιο στην άκρη του ενώ στο Siganus Rivulatus  έχει μια ελαφριά εσοχή.